نوائیان / حلاجیان – امروز، 11 آذرماه، سالروز تولد جلال آل‌احمد است؛ وی در سال 1302ش به دنیا آمد. معمولاً وقتی قرار می‌شود از او یاد کنیم، فضایی که انتخاب می‌کنیم، ناخودآگاه به سوی نوآوری‌های ادبی وی می‌رود و کمتر به شاخصه اصلی حیات او، یعنی پرداختنش به مقوله روشنفکری و نقد آن می‌پردازیم. جلال آل‌احمد، نخستین روشنفکری بود که جرئت خودانتقادی داشت و برای تشخیص درد و یافتن درمان مشکلات جامعه، به انکار عیب و ایرادهایی که در ساختار بیمار روشنفکری ایران دیده می‌شد، نمی‌پرداخت. به مناسبت نود و هشتمین سالروز تولد جلال آل‌احمد، در گفت‌وگویی با محمدرضا کائینی، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران و دکتر یعقوب توکلی، تاریخ‌پژوه و عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی قم، به بررسی شاخص‌های اندیشه جلال، به ویژه در عرصه روشنفکری و خدمت وی به این جریان پرداختیم.

رعیت نواز-    با وجود گذشت‌ ده‌ها سال از صدور خرمای ایرانی به سایر کشورها، صحبت های چند روز پیش صادرکنندگان خرمای ایرانی نشان می دهد که صادرات این محصول، هنوز سنتی است و به شکل صنعتی در نیامده است. صادرکنندگان خرمای ایرانی می گویند تاجران برخی از کشورها از جمله پاکستان با حضور در ایران و خرید خرمای داخلی به صورت فله، آن ها را با بسته بندی جدید به بازارهای جهانی صادر و سود زیادی نیز از این طریق نصیب خود می‌کنند. رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی در جدیدترین نشست کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران گفته: «هم اکنون پاکستان، بازارهای بیش از ۳۰ ساله خرمای ایران در جهان را تصاحب کرده و آن طور که در رفت ‌وآمدهای مقامات دولتی این کشور به ایران دیده می‌شود، به دنبال تهاتر خرما با ایران هستند. این صادرکننده خرما تاکید کرد که امسال به طور قطع، پاکستان بازار صادراتی خرمای ایران را بیش از سال‌های گذشته در اختیار خواهد گرفت.»  به نظر می رسد کم‌توجهی یا بی‌توجهی متولیان صادرات خرما به اصول اولیه مدیریتی و بازرگانی، حضور قدرتمند مافیای خرما در کشورهای جهان سومی و سنتی بودن تولید و صادرات خرما در ایران، از جمله دلایل توسعه نیافتن این صنعت در کشور است. در این گزارش می خواهیم از وضعیت کشت خرما در ایران که در سال‌های اخیر با مشکلات زیادی رو به رو بوده است، بنویسیم.

طبق آمارهای جهانی سالانه افزون بر 8 میلیون تن خرما در بیش از ۳۸ کشور دنیا تولید می‌شود که عمده تولیدکنندگان خرما، کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا هستند. از این میزان 21 درصد خرمای تولیدی جهان در اختیار مصر قرار دارد و این کشور سالانه 1.7 میلیون تُن خرما تولید می‌کند و در رتبه اول تولیدکنندگان این محصول کشاورزی در جهان قرار دارد، این کشور تقریبا 21 درصد تولید جهانی خرما را به خود اختصاص داده است. اما نکته جالب توجه این جاست که از 1.7 میلیون تُن خرما تنها 3درصد آن صادر می‌شود لذا مصر در رتبه دوازدهم صادرکنندگان خرما قرار دارد که این محصول را به 63 کشور از جمله اندونزی، مراکش، مالزی، بنگلادش و تایلند صادر می کند. عربستان بعد از مصر با تولید 1.5 میلیون تن خرما جایگاه دوم را دارد. بیش از31  میلیون نخل خرما در مساحتی به وسعت 107 هزار هکتار در این کشور وجود دارد. میزان مصرف خرمای هر شهروند سعودی در سال 26 کیلوگرم برآورد شده است. ایران هم با تولید سالانه حدود یک میلیون و 200 هزار تن خرما جایگاه سوم را در اختیار دارد. بعد از ایران، الجزایر و عراق بیشترین تولید خرما را دارند.

بر اساس گزارش ها، میزان تجارت خرما در جهان سالانه بیش از 1.2 میلیارد دلار است و ایران نیز یکی از بزرگ ترین صادرکنندگان خرما در جهان به شمار می‌رود، اما این درحالی است که صادرات خرمای ایران غالبا به صورت فله و بدون بسته‌بندی مناسب انجام می‌شود و از این رو خرمای صادراتی کشور ارزش افزوده چندانی نصیب کشور نمی‌کند و طبق گزارش فائو، خرمای ایران با قیمت بسیار ناچیزی به کشورهایی مثل پاکستان فروخته می شود و بعد از بسته بندی با قیمت های بالا در بازارهای جهانی به فروش می رسد. توجه به بسته بندی مناسب و همچنین فراوری این محصول می‌تواند در افزایش قیمت صادراتی آن تأثیر چشمگیری داشته باشد که هم باعث ایجاد اشتغال می شود و هم ایجاد برندینگ صادراتی می‌کند اما توجه نکردن به این گونه مسائل در بسیاری از محصولات دیگر از جمله پسته و زعفران هم دیده می شود که باید مسئولان جهاد کشاورزی برای آن نیز چاره ای بیندیشند.

سجادپور- سارق معروف به «روباه» که بارها از چنگ مردم و نیروهای انتظامی گریخته بود، این بار در حالی به اتهام سرقت خودرو دستگیر شد که باند هفت نفره ای را برای دستبرد به باغ های شمال مشهد هدایت می کرد.
به گزارش اختصاصی خراسان، از حدود دو سال قبل، دستبرد به باغ ها و برخی باغ ویلاها در اطراف روستاهای شمال مشهد، روند افزایشی گرفت به طوری که بسیاری از باغداران به کمین سارق یا سارقان نشستند و پلیس نیز کنکاش های غیرمحسوسی را با به کارگیری منابع و مخبران محلی در این باره آغاز کرد اما دزد جسور هر بار که در محاصره باغداران قرار می گرفت، جثه لاغر خود را از سوراخ های کوچک دیوار یا از لابه لای نرده های آهنی بیرون می کشید و از چنگ مردم می گریخت. او حتی چند بار در حالی از دام نیروهای انتظامی فرار کرد که به تنهایی قادر به حمل کولرهای آبی سنگین یا درهای آهنی بزرگ بود. گزارش خراسان حاکی است، این سارق حرفه ای که در انجام سرقت ها از خودروی وانت خود استفاده می کرد، آرام آرام در میان اهالی روستاهای گنبد و کلاکوب به «روباه» معروف شد و پلیس برای دستگیری «روباه فراری» به طور ویژه وارد عمل شد. این جوان 35 ساله که «محمد – ر» نام دارد، خود را با نام مستعار «میرزا» به دیگران معرفی می کرد و چند بار نیز به جرم سرقت روانه زندان شده بود. بنابر گزارش خراسان، از سال گذشته با صدور دستورات ویژه ای از سوی سرهنگ حسین دهقان پور (فرمانده انتظامی مشهد) تحقیقات پلیس در سرقت از چند باغ دیگر وارد مرحله جدیدی شد و ماموران انتظامی، دامنه تلاش های خود را با تدابیر فرمانده جدید مشهد گسترش دادند تا این که اواخر آبان گذشته، اهالی روستاهای شمال مشهد به یک مزدای سواری مشکوک شدند که مشغول پرسه زنی در اطراف باغ ها بود. آن ها بلافاصله مراتب را به پلیس گزارش دادند و بدین ترتیب نیروهای گشت محسوس و نامحسوس عازم جاده خلق آباد شدند و با کمک شهروندان این جوان را درحالی دستگیر کردند که مشخص شد خودروی وانت مزدا سرقتی است بنابراین او که با اسامی مستعار خود را معرفی کرده بود به اتهام سرقت خودرو مورد بازجویی قرار گرفت و به سرقت سه دستگاه وانت مزدا اعتراف کرد. دو دستگاه از خودروهای سرقتی با دستورات قضایی کشف و تحویل مال باختگان شد اما نیروهای انتظامی که احتمال می دادند این سارق جوان در سرقت های اموال باغ های مردم نقش داشته باشد، طی گزارشی از مقام قضایی درخواست کردند او را برای بازجویی های تخصصی و کنکاش های اطلاعاتی در اختیار کارآگاهان پلیس آگاهی مشهد قرار دهد.
براساس گزارش خراسان، بازپرس شعبه 216 دادسرای عمومی و انقلاب مشهد نیز که پس از مطالعه سطور ریز و درشت اوراق این پرونده، وارد دهلیزهای تاریک و زوایای پنهان جرایم احتمالی این سارق حرفه ای شده بود، بی درنگ وی را با صدور قرار قانونی در اختیار کارآگاهان پلیس آگاهی شمال مشهد گذاشت و دستورات محرمانه ای را برای شناسایی دیگر همدستان وی و مالخران اموال سرقتی صادر کرد. این گونه بود که «میرزا» به مرکز آگاهی شمال مشهد انتقال یافت اما وی به محض این که قدم در مقر انتظامی گذاشت توسط کارآگاهان شناسایی شد چرا که او همان «روباه فراری» بود که تحت تعقیب  نیروهای انتظامی قرار داشت اما این بار نیز با نام مستعار «میرزا» دستگیر شده بود. با لو رفتن هویت واقعی «روباه فراری» بررسی های گسترده ای در این باره با هدایت مستقیم سرهنگ شعبانیان (رئیس آگاهی پایگاه شمال مشهد) آغاز شد و گروه ویژه ای از کارآگاهان، بازجویی های تخصصی از وی را به سرپرستی  ستوان‌یکم‌شفیعی ادامه دادند. «روباه فراری» که دیگر همه ماجرا را لو رفته می دید، به سرقت از 30 باغ و باغ ویلا اعتراف و سه همدست دیگر خود را به کارآگاهان معرفی کرد. گزارش اختصاصی خراسان حاکی است، صبح روز گذشته فرمانده انتظامی مشهد در بازدید از عملکرد و کشفیات کارآگاهان پایگاه شمال از اعضای این باند به خراسان گفت: بعد از آن که متهم اعضای دیگر باند را به پلیس لو داد، تحقیقات گسترده ای برای ریشه یابی جرایم این باند هفت نفره که سه تن از آنان از مالخران حرفه ای تبعه خارجی هستند در مرکز فرماندهی پایگاه آگاهی شمال ادامه یافت و کارآگاهان در چند عملیات هماهنگ و ضربتی موفق شدند سه عضو دیگر باند به اسامی عبدا... 50 ساله، عیسی 37 ساله و جواد 36 ساله را به همراه سه مالخر جوان در مناطق جاده کلات، خواجه ربیع و بولوار توس دستگیر کنند.
سرهنگ حسین دهقان پور افزود: بررسی های پلیس درباره شگرد اعضای این باند نشان داد که آنان هنگام دستبرد به باغ های مردم حتی درهای سرویس بهداشتی و درهای ورودی باغ را نیز سرقت می کردند و به عنوان آهن ضایعاتی به مالخران تبعه خارجی می فروختند. مقام ارشد انتظامی مشهد خاطرنشان کرد: در ادامه این عملیات، مقادیری از لوازم سرقتی کشف شد و تاکنون اگرچه متهمان به 30 فقره سرقت از باغ ها و باغ ویلاها اعتراف کرده اند اما تاکنون 50 شاکی دارند که بررسی های لازم در این باره صورت می گیرد.
سرهنگ دهقان پور تصریح کرد: اعضای این باند به سرکردگی متهم معروف به «روباه» حتی کابینت ها و سینک های ظرف شویی را نیز تخریب و سرقت و برای انجام این سرقت ها از خودروهای وانت مزدا استفاده می کردند. این مقام انتظامی با اشاره به این که اعضای این باند حتی به اموال باغ های دارای نگهبان هم دستبرد زده اند، گفت: آنان جسارت خاصی در ارتکاب جرم داشتند و در باغ های دارای نگهبان از زمین های خالی پشت دیوارها برای ورود مخفیانه و شبانه به باغ بهره می گرفتند به گونه ای که ارتکاب جرایم آنان، با شیوه تخریب قفل های آویز و در و پنجره های خانه باغ ها صورت می گرفت. سرهنگ دهقان پور با قدردانی از صدور دستورات ویژه قاضی پرونده و تلاش کارآگاهان برای کشف جرم اضافه کرد: تحقیقات بیشتر در این باره با دستورات مقام قضایی ادامه دارد و افراد دیگری نیز تحت تعقیب هستند که زیر چتر اطلاعاتی کارآگاهان قرار گرفته اند.

 یکی از فانتزی‌های هر انسانی، تشخیص دروغ از واقعیت است. تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید اگر هیچ دروغی در طول زندگی‌تان نمی‌شنیدید، زندگی‌تان چه تغییراتی می‌کرد؟ یا مثلا در حال حرف زدن با دوست، همکار یا همسرتان بودید و ناگهان یک زنگ به صدا درمی‌آمد و با صدای روبات وارش اخطار می‌داد: «دروغ، دروغ»! به طور قطع، دنیای بدون دروغ جای زیباتری بود. شاید همه این‌ها شبیه تخیل باشد اما باید بگویم هیچ تخیلی صورت نمی‌گیرد مگر این‌ که بتوان آن را به واقعیت تبدیل کرد! اگر همین الان بفهمید چنین دستگاهی ساخته شده که می‌تواند دروغ را از راست تشخیص دهد، تصورتان از زندگی در دنیا چه تغییری خواهد کرد؟ وقتی
دروغ‌ سنج برای اولین بار در اوایل قرن بیستم معرفی شد از آن به عنوان «ابزار مکانیکی آینده» نام برده شد تا یاریگر هیئت منصفه دادگاه‌ها و نیروی پلیس در بازجویی‌ها باشد. با این حال، بیشتر دانشمندان در آن زمان به آن امیدی نداشتند. در پرونده امروز زندگی ‌سلام می‌خواهیم به بررسی این دستگاه و نحوه کارکرد و درستی تشخیص‌ هایش بپردازیم.

تاریخچه ساخت دستگاه پلی ‌گراف
اولین دستگاه دروغ‌ سنج در سال  1906 توسط جیمز مکنزی، متخصص قلب انگلیسی اختراع شد. این دستگاه، نبض شریانی و وریدی را اندازه‌گیری و آن‌ها را به صورت خطوط پیوسته روی کاغذ ترسیم می‌کرد. البته بعضی‌ها مدعی شدند در اوایل سال 1858، اتین ژول ماری، فیزیولوژیست فرانسوی تغییرات بدن را به عنوان پاسخ به عوامل استرس  ‌زای ناراحت ‌کننده از جمله تهوع و صداهای شدید به عنوان ابزاری برای تشخیص دروغ ثبت کرده است. با این حال و در دهه 1890، سزار لومبروسو، جرم‌ شناس ایتالیایی، چیز دیگری به این فرایند اضافه و از یک دستکش تخصصی برای اندازه‌گیری فشار خون یک مظنون جنایی هنگام بازجویی استفاده کرد. در سال‌های منتهی به جنگ جهانی اول به دلیل بازجویی از مظنونین، تحقیقات روی دستگاه دروغ‌سنج گسترده‌تر شد و هوگو مونستربرگ، روان شناس دانشگاه هاروارد از ابزارهای مختلف دیگر نظیر پرسش‌نامه برای ثبت و تحلیل احساسات ذهنی استفاده کرد. ویلیام مولتون مارستون که در مقطع کارشناسی در آزمایشگاه مونستربرگ کار می‌کرد ، تحت تأثیر دیدگاه او قرار گرفت. در سال 1915 او یک کاف فشارسنج سیستولیک اختراع و به همراه همسرش الیزابت هالووی مارستون از این دستگاه برای بررسی ارتباط بین علایم حیاتی و احساسات استفاده کرد. او آزمایش های خود را روی دانش‌آموزان انجام داد که 96 درصد، در تشخیص دروغگوها موفقیت‌آمیز بود. او سپس آزمایش های خود را در ارتش ادامه داد و به این نتیجه رسید که بسیاری از مردم هنگامی که دروغ می‌گویند عصبی می‌شوند یا استرس می‌گیرند، ضربان قلب و فشار خون‌شان هم بالا می‌رود و این‌ها می‌تواند فاکتورهای مهمی در تشخیص دروغ باشد. اما نکته دیگر این است که شاید دلیل تغییر در علایم حیاتی افراد، دروغگویی آن‌ها نباشد و مربوط به اضطراب حاصل از بازجویی است.

دستگاه پلی ‌گراف یا دروغ‌ سنج چیست؟
دستگاه پلی گراف یا دروغ‌ سنج در اصل ترکیبی از دستگاه های پزشکی است که علایم حیاتی بدن را کنترل می‌کند. در حقیقت هنگامی که از فرد درباره یک اتفاق یا حادثه خاص سوال می‌شود، بازجو به دنبال این است که ببیند چگونه ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس و فعالیت‌ های الکترو درمی(عرق کردن، در این مورد انگشتان دست) در مقایسه با سطح طبیعی فرد تغییر می‌کند؟ شاید فکر کنید کاربرد دروغ سنج فقط در هنگام بازجویی از خلافکاران باشد اما تا به حال فکر کرده‌اید اگر روز مصاحبه، کارفرما از شما تست دروغ سنجی بگیرد نتیجه چه خواهد شد و چگونه تغییر خواهد کرد؟ معاینات پلی‌ گراف به گونه‌ای طراحی شده است که سوالاتی از شما پرسیده شود که بدن شما در برابر آن سوالات پاسخ ‌های فیزیولوژی غیرارادی بدهد. رفتار بدن شما در هنگام استرس ناشی از فریب دادن فرد مقابل مثل زبان شما نمی‌تواند راحت دروغ بگوید اما به نظر شما اگر فرد دروغگوی خوبی باشد و در هنگام پرسش سوال‌ ها دچار استرس نشود، نتیجه چه خواهد شد؟

روند دروغ ‌سنجی چگونه است؟
دستگاه پلی ‌گراف در دهه گذشته دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. تصور مردم از سال‌ها پیش این بود که پلی‌گراف‌ها ابزارهایی هستند که در فیلم‌ها دیده‌اند. آن‌ها با سوزن‌ های کوچک روی کاغذ خط‌هایی ثبت می‌کنند. به این دروغ سنج‌های قدیمی در اصطلاح، پلی ‌گراف‌های آنالوگ می‌گویند. اما امروزه بیشتر آزمایش های پلی‌گراف با تجهیزات دیجیتال انجام می‌شود. کاغذ ثبت با الگوریتم‌های پیچیده و مانیتورهای رایانه جایگزین شده است و همه نتایج را به صورت دیجیتال خواهید دید. هنگامی که برای آزمایش دروغ‌سنجی روی صندلی می‌نشینید، چندین سیم و الکترود در مکان‌ های خاصی به بدن شما متصل می‌شوند تا فعالیت‌های فیزیولوژیکی شما را ثبت کنند. رفتار فریبکارانه شما در هنگام دروغ ثبت و توسط یک متخصص آموزش دیده که به عنوان روانکاو فیزیولوژی قانونی (FP)هم شناخته می‌شود، آنالیز خواهد شد.
 

اعتبارسنجی نتایج دستگاه دروغ‌ سنج
تا به امروز، نتایج دستگاه دروغ ‌سنج در بیشتر دادگاه‌ها قابل قبول نیست. طبق حکم دادگاه عالی آمریکا؛ متهمان جنایی نمی‌توانند نتایج دروغ‌سنج را در دفاع خود استفاده کنند و خاطرنشان کرده‌اند که جامعه علمی درباره اطمینان تکنیک‌ های دروغ‌ سنج به قطعیت نرسیده ‌است اما این امر استفاده از این دستگاه را برای تحقیقات جنایی، حداقل در آمریکا و چندین کشور اروپایی متوقف نکرده است. ارتش آمریکا، دولت فدرال و یک سری شرکت های خصوصی هم از دستگاه  دروغ‌ سنج در تعیین میزان مناسب بودن افراد برای استخدام و اخذ مجوزهای امنیتی استفاده می‌کنند. امروزه فناوری تشخیص دروغ از علایم حیاتی اولیه محدود نشده و تا بررسی امواج مغزی تکامل یافته است. همچنین در سال 2002 دانیل لانگلبن، استاد روان پزشکی در دانشگاه پنسیلوانیا از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی عملکردی fMRI برای تشخیص دروغ استفاده کرد. او معتقد بود که مغز به طور کلی هنگام دروغ گفتن فعال‌تر و میزان فعالیت مغز در FMRI کاملا مشخص است. بنابراین می‌تواند دروغ‌ها یا حقایق فردی را در 78 درصد مواقع به درستی طبقه ‌بندی کند.

دروغ ‌سنج کدام علایم حیاتی را آنالیز می‌کند؟
علایم حیاتی که توسط دستگاه دروغ‌ سنج اندازه‌گیری می‌شوند، بسیار مهم هستند و به نظر می‌رسد که بتوان به‌ خاطر  تغییرات ‌شان، تحلیل‌هایی ارائه داد. این علایم، شامل این موارد هستند:
 میزان تنفس| لوله‌های لاستیکی پر از هوا در اطراف قفسه سینه و شکم قرار داده شده است. وقتی عضلات قفسه سینه یا شکم منبسط می‌شوند، هوای داخل لوله‌ها جابه جا و میزان نرخ تنفس سنجیده می‌شود. نرخ تنفس از این نظر اندازه‌گیری می‌شود چون الگوی تنفسی  هر فرد، تحت شرایط و تحریکات خاص مثل دروغگویی تغییر می‌کند.
 فشار خون  و ضربان قلب| ثبت فشار خون و ضربان قلب از این نظر مهم است که شما معمولا هنگامی که دچار استرس و اضطراب می‌شوید(معمولا همه ما در هنگام دروغ گفتن استرس و اضطراب داریم) ضربان قلب و فشار خون‌تان بالا می‌رود و با حالت عادی متفاوت است. ضربان قلب و فشار هر فرد در حالت عادی ثبت می شود و با حالتی که در حال استفاده از دستگاه دروغ‌سنج است مقایسه می‌شود. پس به منظور ثبت فشارخون در ساخت این دستگاه حتما از یک کاف ثبت فشارخون استفاده می‌شود.
 تعریق پوست| یکی دیگر از واکنش‌ های طبیعی بدن انسان در هنگام استرس ناشی از دروغگویی تعریق بدن به خصوص دستان است. پس برای تعیین میزان استرس و به دنبال آن تشخیص دروغگویی می‌توان میزان  تعریق دست را اندازه گرفت. این فعالیت الکترودرمی هم نامیده می‌شود و اساساً اندازه‌گیری عرق در نوک انگشتان شماست. نوک انگشتان یکی از پرمنافذترین نواحی بدن  هستند و بنابراین محل مناسبی برای سنجش میزان عرق است. گالوانومتر(دستگاه تعیین میزان عرق)، به دو انگشت سوژه متصل می‌شود. این صفحات توانایی پوست در هدایت الکتریسیته را اندازه گیری می‌کنند. هنگامی که پوست هیدراته می‌شود(مانند عرق)، برق را بسیار راحت‌تر از زمانی که خشک است هدایت می‌کند و در نتیجه می‌توان از این روش، دروغگویی فرد را تشخیص داد.
حرکات بدن| بعضی افراد هنگام دروغ‌ گفتن به خاطر استرسی که دارند دست و پای خود را تکان می‌دهند بنابراین برخی از پلی‌ گراف‌ها حرکات دست و پا را هم ثبت می‌کنند. همان‌ طور که فرد سوال می کند، سیگنال‌های سنسورهای متصل به بدن شما گرفته‌ می‌شود.

دروغی به نام دروغ‌ سنج؟
مخالفان پلی‌گراف معتقدند هیچ دستگاهی نمی‌تواند دروغ را تشخیص دهد و در حقیقت این دستگاه فقط تغییرات فشار خون، تعداد تنفس و میزان تعریق را اندازه گیری می‌کند و تغییرات فیزیولوژیکی بدن را نشان می‌دهد. آن‌ها می‌گویند اگر فردی دروغگوی قهاری باشد خیلی راحت حقیقت را پنهان می‌کند و علایم فیزیولوژیکی‌اش هم تغییر نمی‌کند، پس می‌تواند این آزمایش را به راحتی دور بزند. دانشمندان دانشگاه پلیموث با همکاری دانشگاه پادووا به ‌تازگی کشف کرده‌اند که دروغ ‌سنج fMRI را می‌توان با استفاده از دو اقدام متقابل ذهنی مشخص فریب داد. دلایل دیگری هم وجود دارد که ممکن است باعث نادرستی آزمایش شود. برای مثال سوالات و نحوه پرسش آن‌ها  وحتی شخص مصاحبه ‌کننده روی نتایج آزمایش تاثیر می‌گذارد. همچنین اگرفردی، یک تجربه آسیب‌زا را بازگو کند، ممکن است طوری ظاهر شود که انگار دروغ می‌گوید زیرا گفتن مسائل احساسی منجر به اضطراب در انسان می‌شود. با این که اگر آزمایش به درستی انجام شود و کیفیت سوالات مناسب باشد، دقت نتایج بین 80 تا 90 درصد است اما باز هم هیچ سازمان و دادگاهی در دنیا تصمیم‌های مهم خود را فقط بر اساس نتایج این دستگاه نمی‌گذارد. البته قطعا می‌توان از دروغ‌ سنج به عنوان یک کمک‌ کننده استفاده کرد و شاید با توجه به پیشرفت علم روزی که خیلی هم دور نیست بتوان فقط به نتایج این دستگاه تکیه کرد.

منابع این پرونده: human brain mapping magazine، sciencedaily.com، ایسنا، theguardian.com و ...

«آشا محرابی» بازیگر سینما و تلویزیون  در برنامه «خندوانه» در پاسخ به سوال «رامبد جوان» برای گفتن یک خاطره باحال یا بانمک از دوران کودکی‌اش گفت: «من تا 4 سالگی‌ام را خیلی دوست داشتم و بیش از حد درباره آن روزها یادم است. 3 تا دوست خیالی داشتم به نام‌های هَکَن، مَکَن و ناچان! من با هَکَن و مَکَن صمیمی بودم اما با ناچان خوب نبودم. ناچان بی‌خودی بود و من مرتب از دستش حرص می‌خوردم! این یک واقعیته که تا حالا درباره‌اش حرف نزدم. اصلا هم یادم نیست که چه زمانی یک دفعه رفتند!». بعدش هم رامبد ادامه داد: «واقعا یادم نمی‌آید که من دوست خیالی داشتم یا نه؟ یک بار باید یک روان ‌شناس در برنامه خندوانه بیاید و درباره این دوست خیالی حرف بزند که قضیه‌اش چیست؟ چرا سروکله‌شان پیدا می‌شود؟ کارکردشان در ذهن بچه‌ها چیست؟ و ... ». در ادامه نگاهی روان‌ شناسانه به این موضوع خواهیم داشت و چند توصیه به والدین داریم تا بدانند که در چنین مواقعی، چه واکنشی باید داشته باشند؟ اصلا آیا داشتن دوست خیالی توسط کودکان که تا حدودی هم رایج است، خطرناک است؟
  منشأ دوست‌ خیالی به کارتون ها یا کتاب‌ های کودکان برمی‌گردد
تجربه داشتن دوست خیالی که خانم محرابی در خندوانه به آن اشاره کرده، اتفاق عجیب ‌و ‌غریبی نیست. معمولا کودکان در سنین سه تا  هفت سالگی برای خود دوست خیالی می‌سازند، با او بازی می‌کنند، حرف می‌زنند، حتی به او غذا می‌دهند. می‌توان گفت که این اتفاق یکی از مراحل رشد طبیعی کودکان است و اوج آن در سنین چهار تا شش سالگی است. دوست خیالی یکی از
 شخصیت‌ های کارتونی یا موجودی است که شکل آن به صورت دقیق مشخص نیست و ساخته شده ذهن کودک است؛ این دوست می‌تواند مثل اشکال هندسی یا یک وسیله باشد. منشأ این تخیل به کارتون‌ها یا کتاب ‌های کودکان بر می‌گردد و موضوعی کاملا طبیعی است.
 60 درصد کودکان دوست خیالی دارند
 طبق تحقیقات متعدد روان ‌شناسی، ثابت شده که بیش از ۶۰ درصد کودکان دوست خیالی دارند. به واسطه رشد تخیل کودک از سن تقریبا سه سالگی، شکل‌ گیری دوست خیالی هم در همین سن آغاز می‌شود. همان ‌طور که گفته شد، ممکن است کودک به یک اسباب ‌بازی شخصیت دهد یا بر اساس کتاب ‌های داستان، شخصیت‌های کارتونی یا موجودی نامرئی و زاده تخیل خودش، برای خود یک دوست خیالی بسازد. در نظر داشته باشید اگر ارتباط فرزندتان با دوست خیالی‌اش بعد از هفت سالگی و در زمانی که مدرسه می‌رفت، ادامه یافت لازم است که به یک متخصص روان شناس مراجعه کنید. همچنین اگر کودک از دوست خیالی می‌ترسد یا مثلا فرزندتان می‌گوید که دوست خیالی مجبورم کرده است که کارهای بد و خطرناک انجام دهم، لازم است با یک
روان شناس مشورت کنید.
  دوست خیالی باعث پرورش خلاقیت می‌شود
دوست خیالی به پرورش خلاقیت و رشد مهارت ‌های اجتماعی کودک کمک می‌کند و در همین راستا کودک یاد می‌گیرد که چطور مسائل را از نگاه فردی دیگر ببیند و مدیریت هیجانات و مسئولیت ‌پذیری را  نیزبهتر یاد بگیرد. همچنین کودک علایق، ترس‌ها و احساسات خود را از زبان دوست خیالی بیان می‌کند زیرا در بیشتر اوقات این علایق یا بیزاری‌ های کودک‌ با دوست خیالی‌اش یکسان است مثلا «خرسی دلش نمی‌خواد که خاله سارا او را ببوسد». بنابراین شما به عنوان والد می‌توانید از زبان دوست خیالی فرزندتان، یک سری از نکات را بشنوید که برای شناخت روحیات و شخصیت فرزندتان به شما کمک خواهد کرد. معمولا این دوستان خیالی ممکن است ویژگی یا استعداد خاصی داشته باشند یا در فعالیتی شرکت کنند که کودک‌تان درباره آن کنجکاو است اما  از این که آن کار را انجام دهد، می‌ترسد.
  4 توصیه مهم به والدین درباره دوست خیالی فرزندشان
 هرگز درباره دوست خیالی کودک‌تان حرفی نزنید، مگر این که او خودش در این باره صحبت کند.
 والدین تا قبل از هفت ساله شدن فرزندشان، بیش از حد نگران نباشند. این اتفاق یعنی صحبت کودک با دوست خیالی‌اش را طبیعی بدانند، مخالفت نکنند و کودک را مجبور نکنند که دوست خیالی‌اش را رها کند. چنین برخوردهایی باعث می‌شود که کودک با یک سری اختلال‌های روانی دیگر مواجه شود و شرایط برای او سخت خواهد شد.
 مراقب باشید بیش ‌از حد به دوست خیالی کودک‌تان توجه نکنید زیرا ممکن است او بیشتر از حد معمول دوست خیالی خود را حفظ کند یا حتی به شما حسادت و تصور کند می‌خواهید دوستش را از او بدزدید! بنابراین درباره دوست خیالی کودک‌تان اشتیاق زیاد نشان ندهید و هرگز آن‌ها را با هم مقایسه نکنید.
 از آن جایی‌ که این دوستان خیالی مدتی مهمان‌تان خواهند بود، پس سعی کنید آن‌ها را بهتر بشناسید. توصیه می‌شود که با کودک‌تان درباره دوست خیالی‌اش صحبت کنید و از او بپرسید:«اسم دوستت چیه؟«، «کنار همدیگه چه کارهایی انجام می‌دین؟» و «او اهل کجاست؟» گفت‌وگو درباره دوست خیالی کودک تان به شما کمک می‌کند تا ارتباط محکم‌تری با  او برقرار و درعین‌ حال به پرورش قوه تخیل او کمک کنید.